پشم سنگ محیط مناسبی برای رشد آفت، قارچ،‌ باكتری و حشرات موذی نیست و به عنوان یک ماده غیرآلی در برابر این انگل‌ها مصونیت دارد. بین انواع عایق‌هایی كه تا به حال در دنیا ساخته شده‌اند، پشم سنگ بی‌ضرر ترین آنهاست و با محیط‌زیست كاملا سازگار است. برخلاف عایق‌های دیگر در این گروه، پشم سنگ آسیبی به پوست نمی‌رساند و باعث سوزش آن نمی‌شود. هم‌چنین با تمام مصالحی كه در ساختمان و صنایع به كار می‌روند سازگار است و تماس آن با این مصالح مشكلی به وجود نمی‌آورد.

هایدروپونیک به روشهای پرورش گیاهان در محیط بدون خاک اطلاق می شود. در این روش ها معمولا موادی برای حفظ و نگهداری سیستم ریشه ای به کار می رود و تغذیه گیاه از طریق محلول غذایی که به محیط اضافه میشود صورت می گیرد. ماده به کار رفته به عنوان بستر رشد ممکن است یک ماده آلی (پیت موس، پوست درخت، فوم و …) و یا یک ماده غیر آلی (ماسه، پرلیت، ورمی کولیت، پشم سنگ و پشم سرباره) باشد. امروز در سراسر جهان در گلخانه های هایدروپونیک از پشم سنگ و سرباره برای پرورش برخی صیفی جات از جمله، گوجه فرنگی، خیار، فلفل و تولید گلهای شاخه بریده (رز، میخک، داوودی و …) بطور وسیعی استفاده می شود. کاربردهای کشاورزی و کمک به بهبود زیست محیطی سواحل نیز از کاربردهای دیگر سرباره و سنگ آهن است. سرباره به سبب داشتن ترکیباتی مفید برای کشاورزی از جمله اکسید مولیبدن، می تواند سبب بهبود خاک های زراعی و به تبع آن افزایش تولید محصولات کشاورزی شود.

 از امتیازات پشم سنگ در کشت گیاه بدون خاک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• پشم سنگ بصورت ماده‌ای با ویژگی های مشخص و استاندارد قابل تولید است.
• تحت تاثیر ترکیبات شیمیایی و یا میکرو ارگانیسم ها تجزیه نمی‌شود.
• هوادهی ریشه در آن به خوبی صورت می‌گیرد.
• به دلیل حفظ رطوبت کافی, گیاهان کمتر تحت تاثیر کم آبی موقت قرار می‌گیرند.
• پشم سنگ ماده‌ای سبک استریل و عاری از عوامل آلوده کننده است.

آیا استفاده از پشم سنگ و پشم سنگ آهن (سرباره) بی خطر است؟

مانند هر محصول دیگری که می تواند تولید گرد و خاک های هوایی کند، نگرانی ها در مورد اثر های سلامتی و امنیتی پشم سنگ و پشم سنگ آهن (سرباره) قابل درک است. با این حال برخی از مواد به عنوان پشم های معدنی مورد مطالعه قرار گرفته اند. مطالعات علمی تایید می‌کنند که در صورتی که روش‌های توصیه شده در زمینه تولید رعایت شود این مواد از جهت تولید، نصب و استفاده کاملا بی ضرر هستند.

آیا پشم سنگ یا پشم سنگ آهن(سرباره) باعث ایجاد سرطان در انسان می‌شوند؟

 مطالعاتی که بر پایه آزمایش تمام تاثیرات احتمالی پشم های معدنی و امنیت استفاده از آنها انجام شده نشان داده است که هیچ ارتباطی بین تماس داشتن با پشم سنگ و پشم سنگ آهن (سرباره) و بیماری های تنفسی و سرطان در انسان وجود ندارد. میزان زیاد این تحقیقات علمی تایید می کند که پشم سنگ و پشم سنگ آهن (سرباره) از نظر تولید، نصب و به کارگیری کاملا بی ضرر هستند در صورتی که ضوابط توصیه شده در هنگام تولید رعایت شود. دارا بودن گواهینامه های بین المللی شرکت پشم سنگ ویلا این مهم را تایید می‌کند.

آزبست و خطرات آن

استفاده گسترده از ماده خطرناک و سرطان‌زای آزبست در صنایع مختلف در کشور باعث به خطر افتادن سلامت عمومی شده است و در صورت عدم برخورد جدی با متخلفان در آینده بحران‌ساز خواهد شد. طبق تحقیقات صورت گرفته این ماده یکی از مواد خطرساز در خصوص ابتلا به انواع بیماری‌های سرطان به‌خصوص سرطان ریه و نای است که دوره پنهان این بیماری نیز 15 سال برآورد می‌شود. صنعت آزبست یا همان پنبه نسوز سال‌هاست در دنیا به‌عنوان یک صنعت آلوده‌کننده معرفی‌شده است و استفاده از این ماده در بسیاری از کشورهای جهان ممنوع شده است و طبق اعلام سازمان محیط‌زیست، استفاده از این ماده خطرساز در صنایع ممنوع است.

ماده سرطان‌زای آزبست در حالی در بسیاری از صنایع ایران مورداستفاده قرار می‌گیرد که به سبب وجود دلایل قاطع علمی در خصوص اثرات سوء بر سلامت انسان هم‌اکنون در 40 کشور دنیا از چرخه تولید حذف‌شده است. موارد استفاده از این ماده در ساخت ایرانیت، عایق‌های حرارتی، عایق‌های سقف و تولید لوله‌های مختلف است که همچنان ادامه دارد. استفاده این ماده خطرناک در لنت خودروها به‌خصوص در شهرهای پرترافیک بسیار خطرناک است زیرا که پس از هر ترمز و داغ شدن لنت‌ها ذرات سرطان‌زای آزبست در محیط اطراف پراکنده می‌شود و این ذرات سبب تولید بوی لنت‌ها می‌شود.

ارائه گزارش‌های علمی مستند در مورد عوارض جبران‌ناپذیر آزبست بر روی سلامت انسان و محیط‌زیست سبب تدوین مصوبه‌ای توسط شورای عالی محیط‌زیست کشور در سال 79 باهدف حذف آزبست از صنایع و به‌خصوص بخش ساختمان‌سازی شد.

 نام آزبست از ریشه یونانی آزبستوز» گرفته‌شده و به دلیل تشکیل شدن از الیاف بلند و بدون شکل که قادر به انحلال در نسوج بدن هستند از خطرناک‌ترین مواد معدنی به‌حساب می‌آید. به نظر می‌رسد تاکنون در خصوص خطرناک بودن این ماده به مردم اطلاع‌رسانی دقیقی صورت نگرفته است و ادامه استفاده از این ماده معدنی خطرناک می‌تواند سلامت جامعه را با خطرات جدی مواجه کند درحالی‌که می‌توان با جایگزینی این ماده با مواد کم‌خطرتر از اثرات استفاده از آن کاست اما کم‌هزینه و در دسترس بودن این کانی معدنی سبب شده است صنایع کمتر به خطرناک بودن استفاده از این ماده توجه داشته باشند.

درواقع ویژگی‌های منحصربه‌فرد آزبست سبب شده است کمتر کسی به بحث حذف این ماده از چرخه صنعت به‌صورت جدی فکر کند. ویژگی‌های این ماده ازجمله نسوز بودن، استحکام و عایق حرارتی بسیار منحصربه‌فرد است و درواقع جایگزین‌های آن گران و به‌طور کامل نیز این ویژگی‌ها را ندارد و صنایع نیز به استفاده از این ماده بسیار راغب هستند.

این ماده در صورت گسترش در محیط اطراف به دلیل سبک بودن الیاف تشکیل‌دهنده وارد سیستم تنفسی و کیسه‌های هوایی می‌شود و به‌مرورزمان باعث سوراخ شدن کیسه‌ها و خروج مایع درون آن‌ها که ماده اصلی تبادل اکسیژن و دی‌اکسید کربن است خواهد شد و در دوره زمانی 15 ساله حجم هوای تنفسی کاهش می‌یابد و بیمار پس از بروز بیماری دچار بیماری تنگی نفس شدید و درواقع سرطان ریه می‌شود.

آزبستوس یا سرطان ریه و مزوتلیوم ازجمله بیماری‌های خطرناکی است که درنتیجه‌ تأثیرات آزبست در انسان بروز می‌کند. آزبستوس نوعی بیماری ریوی است که درنتیجه‌ تنفس الیاف بسیار نازک آزبستی به وجود می‌آید.

این الیاف بسیار پایدار است بنابراین در محیط اطراف حل نمی‌شوند و تا سالیان متمادی در بافت ریه باقی می‌ماند و باعث سفتی بافت ریه و تنگی نفس می‌شود و باید گفت که بیماری آزبستوس قابل علاج نیست.