عایق حرارتی به ماده‌ای یا ترکیبی از چند ماده گفته می‌شود که نرخ انتقال را کاهش دهد. عایق‌ها به دودسته کلی تقسیم می‌شوند:
- فوم‌های آلی
- مواد غیرآلی
فوم‌های آلی شامل: پلی استایرن، پلی یورتان، پلی‌اتیلن، فنولیک و غیره می/ باشند.
از مواد غیر آلی می‌توان به پشم سنگ، پشم سرباره، پشم‌شیشه، فوم شیشه، سیلیکات کلسیم، پشم سرامیک، ورمیکولیت و پرلیت اشاره کرد.
از آنجایی که هدف اصلی عایق‌کاری، کاهش انتقال حرارت است، عایق‌ها باید خواص مطلوبی در کاهش نرخ انتقال حرارت به طرق هدایت، همرفت و تابش داشته باشند. یافتن عایق مناسب با پرسیدن چند سوال ابتدایی آغاز می‌شود مثل:
دمای عملکرد سیستمی که شما می‌خواهید عایق کنید چیست؟
به‌طورکلی، سیستم‌هایی که نیاز به عایق دارند به سه دسته دمایی تقسیم می‌شوند:
- دامنه دمایی پایین (75- تا 20- درجه سانتی‌گراد): خنک‌کننده‌ها، سیستم‌های آب‌سرد یا یخ و سیستم‌های صنعتی سردکننده.
- دامنه دمایی متوسط (20- تا 350 درجه سانتی‌گراد): خطوط لوله بخار، لوله‌کشی قدرتی یا فرآیندی، کوره‌ها، دودکش‌ها و…
- دامنه دمایی بالا (350 تا 1000 درجه سانتی‌گراد و بالاتر): دستگاه‌های تولید برق، توربین‌ها، کوره‌ها، کوره ذوب‌آهن، سیستم‌های هواکش و لوله‌کشی قدرتی.
- آیا سیستم خارج ساختمانی، داخل ساختمانی، یا ترکیبی از هردو می‌باشد؟
این به شما کمک خواهد کرد که تعیید کنید آیا سیستم و عایق نیاز به محافظت در برابر هوا، جو خورنده، آب و مواد شیمیایی، سوء استفاده یا دیگر شرایط رادارید یا خیر.
- آیا دمای محیط ثابت است و یا نوسان خواهد داشت؟
پاسخ دادن به این سؤال، شما را در انتخاب ضخامت مناسب برای حفاظت در برابر تقطیر، هدر رفتن گرما، گرماگیری یا دیگر مشکلات کنترل دما راهنمایی می‌کند.
- وقتی یک سیستم سرمایشی را عایق می‌کنید چه چیزهایی را باید مدنظر قرار دهید؟
دلیل اصلی برای عایق‌بندی سیستم‌های کم دما، کنترل میعان است. وقتی دستگاه، لوله‌کشی در دماهای محیط کار می‌کنند، رطوبت موجود درهوا روی سطح عایق، داخل سطح عایق، داخل سطح عایق و یا روی سطح سرد لوله تقطیر خواهد شد یا یخ خواهد زد. به همین دلیل ممکن است عایق خیس شده، باعث‌خوردگی شود و یا بی‌اثر گردد مگر این‌که سیستم با قطر کافی و با بخار زدای مناسب محافظت‌شده باشد. نمودار مقابل مراحل انتخاب نوع عایق مناسب را نشان می‌دهد:
می‌بایست پارامترهای تأثیرگذار در عایق‌کاری قبل از انتخاب نوع عایق شناسایی‌شده و انتخاب عایق بر اساس آن‌ها انجام شود (گام‌های 3 و 4).
